ÖĞRETİM STRATEJİLERİ

ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Öğretimde strateji, yönteme ulaşmak için öğrenme etkinliklerinin sıralanmasıdır. Öğretmenler hedef davranışları öğrencilere kazandırmak için * Ya doğrudan kendileri sunarlar (sunuş) * Ya öğrencilerine sorup buldururlar (buluş) * Ya projeler (araştırma –soruşturma) * Ya tartışma yaptırarak * Ya tam öğrenme * Ya işbirliğine dayalı biçiminde öğrenmelerini sağlarlar. Öğretmen zamana, araç-gerece, öğrenci sayısına ve düzeyine, hedef davranışın niteliklerine göre bu stratejilerden herhangi birini kullanır [2,3,,5,6. Sunuş yoluyla öğretme stratejisi Açıklayıcı, yorumlayıcı bir yaklaşımla kavram ve genellemelerin öğretildiği bir öğretme yoludur. Fidan’a (1986) göre sunuş yoluyla öğretme, bilgilerin çok dikkatli bir biçimde düzenlenmiş ve öğrenci tarafından alınmaya hazır bir durumda verilmesi sürecidir. Bu süreçte * Öğretilecek bilgiler kendi içinde bir bütünlük ve anlam taşımalıdır. * Anlamlı bir öğrenme için, öğrencide olumlu bir yönde bir hazırlığın olması gerekir. Açıklama gerektiren durumlarda kullanılır. Kullanım kolaylığı yüzünden öğretmenlerin büyük çoğunluğu tarafından kullanılmaktadır. Keşfetme (buluş) yoluyla öğretme stratejisi Belli bir problemle ilgili verileri toplayıp, analiz ederek soyutlamalara ulaşmayı sağlayan, öğrenci etkinliğine dayalı, güdüleyici bir öğretme stratejisidir. Parçadan bütüne ulaşmayı amaçlayan tümevarım yaklaşımıdır. Buluş yoluyla öğrenmeyi savunan Bruner kuramını dört öğe üzerine temellendirmiştir. * Öğrencilerin öğrenmeye hazır bulunuşluğunu sağlayacak yaşantıların belirlenmesi * Öğretim içeriğinin yapılaştırılması * Öğrenme yaşantılarının sıralanması * Öğrenme sürecinde pekiştireçlerin rolünün ve nasıl dağıtılacağının belirlenmesi Araştırma-inceleme yoluyla öğretme stratejisi John Dewey’in "bilimsel yöntemi"nin sınıftaki öğretime uygulanmasıdır. Bilimsel yöntemin aşamaları şunlardır: * Sorun yaratan durumun farkına varılması * Sorununu belirlenmesi ve tanımlanması * Denencelerin (hipotezlerin) oluşturulması * Denencelerin doğruluğunu test etmek için geçerli ve güvenilir verilerin toplanması * Toplanan verilerle denencelerin doğruluğunun test edilmesi Tartışma yoluyla öğretme stratejisi bir önderin öncülüğünde (ki genellikle bu öğretmen olur) 6–20 kişilik bir grupta, katılanların hepsinin ilgilendiği bir konu üzerinde, katılanların görüşlerini açıklamaları, birbirlerine soru sormaları ve bunları cevaplamaları esasına dayalıdır. Jacobsen ve arkadaşlarına göre tartışma yaklaşımı diğer stratejilerin kazandıramadığı katkılar sağlar. Bunlar: * Liderlik becerisini geliştirir. * Grubun katkılarını özetlemeyi sağlar * Fikir birliğine ulaşmayı kolaylaştırır. * Çelişkileri uzlaştırır * Yorumlama becerisini, geliştirir. * Dinleyicilik özelliğini geliştirir. * Bireysel öğrenme gücünü geliştirir * Analiz, sentez ve değerlendirme gücü kazandırır. Tam öğrenme stratejisi Eğer uygun koşullar sağlanırsa " hemen hemen tüm öğrenciler okulların öğretmeyi hedeflediği tüm davranışları öğrenebileceği" görüşüne dayanır. Bu strateji Carrol’un "öğretim modeli" ne dayalı olarak Bloom tarafından geliştirilmiştir. Bu strateji de kilit soru "bu çocuk nasıl öğrenir?" sorusudur. Bu sorunun altında yatan felsefeye göre çocuklar arasında gözlediğimiz başarı fakları, büyük ölçüde öğrenme yetenekleri arasındaki farktan değil, çevre farklarından ileri geldiğidir. Bu nedenle "çocuğun niçin öğrenemediği", "çocuğun öğrenmesini hangi öğelerin kısıtladığı yada engellediği" ortaya çıkarılmalıdır. Modelin temel öğesi her öğrenciye * Kendi hazır bulunuşluk durumuna * Öğrenme hızına uygun bir sürenin tanınmasıdır. Modelin öğrenciye kendi "hazır bulunuşlu" ve "öğrenme hızına "göre öğrenmesi için sürenin temel değişkenleri * Yetenek * Güdülenme * Öğretimini anlaşılabilirliği * Öğrenme fırsatları * Öğretimin kalitesidir. İşbirliğine dayalı öğretme stratejisi Grup biçiminde çalışma şeklidir. Burada grup terimi yüz yüze temas halinde bulunan, birçok insanın birbirini etkilediği ortam anlamında kullanılmaktadır. Açıkgöz’e göre işbirliğine dayalı öğretimin en önemli özelliği öğrencilerin ortak bir amaç doğrultusunda küçük gruplar (takımlar) halinde birbirinin öğrenmesine yardım ederek çalışmalarıdır. Bir grup çalışmasının işbirlikli öğrenme olabilmesi için gruptaki öğrencilerden beklenen hem kendilerinin hem de diğerlerinin öğrenmesini en üst düzeye çıkarmaya çalışmasıdır. Bir başka deyişle gruptaki her üye gruptaki diğer üyeler başarmadan kendisini de başaramayacağını bilir ve bu nedenle diğer arkadaşlarının öğrenmesine yardımcı olur. Sonunda elde edilen başarı tek, tek bireylerin katkısıyla elde edilmiş grup başarısıdır.